Topsectorenonderzoek

Wetenschappelijke Bodemvorming onder de Voedselbosbouw

Om de mogelijke meerwaarden van voedselbossen te toetsen en onderbouwen, geven tien consortium-partners sinds oktober 2020 uitvoering aan het vierjarige onderzoeksproject Wetenschappelijke Bodemvorming onder de Voedselbosbouw. Doel van het project is wetenschappelijk verantwoorde inzichten te verzamelen over de duurzaamheidsimpacts van voedselbossen in termen van verdienvermogen, klimaatmitigatie, (agro-)biodiversiteit, bodemkwaliteit en ecologische veerkracht.

Isabelle III

Bodemecoloog Isabelle van der Zanden in Voedselbos Eemvallei - foto's: NIOO

De twee grootschalige voedselbossen die Stichting Voedselbosbouw aanlegt in Almere (30 hectare) en Schijndel (20 hectare) fungeren als ‘living labs’ voor het praktijkonderzoek naar de beloften van de voedselbosbouw. Dat deze voedselbossen tijdens het onderzoeksproject worden aangelegd, maakt het mogelijk om de ontwikkeling vanaf de aanplant te monitoren.

Het onderzoek maakt het mogelijk de ontwikkeling van Voedselbos Eemvallei en Voedselbos Schijndel vanaf de aanplant te monitoren

Het meetbaar maken van biodiversiteitsherstel, koolstofopslag (klimaatmitigatie) en waterretentie is steeds vaker een randvoorwaarde voor beloning van ecosysteemdiensten die worden geleverd door onder meer agrarische grondgebruikers. De studie sluit hiermee aan op de ambities van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel, het Klimaatakkoord en de missie van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, het Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

In Voedselbos Eemvallei bij Almere zijn bodemecologen Isabelle van der Zanden en Ciska Veen van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) als onderdeel van het onderzoeksproject in het najaar van 2020 begonnen met een wetenschappelijk onderzoek. Ze willen erachter komen welk effect zo'n voedselbos heeft op de bodemkwaliteit en hoeveel koolstof het opslaat.

Isabel II

Het onderzoek is gestart met een nulmeting waarbij bodemmonsters verspreid over het terrein zijn afgenomen om de chemische samenstelling van de bodem vast te stellen en te bepalen welke aaltjes er leven. Ook voerden de onderzoekers een PLFA-meting uit. Hiermee kan worden gemeten welke verschillende groepen bacteriën en schimmels in de grond aanwezig zijn die een rol spelen bij de afbraak van organisch materiaal en het beschikbaar maken van voedingsstoffen voor planten.

Ciska Veen

Bodemecoloog Ciska Veen

Het stuk land waar de onderzoekers hun grondboor in de klei zetten om bodemmonsters te nemen, was tot voor kort een akker. "Typisch Nederlandse landbouw met eenjarige monoculturen," zegt Isabelle van der Zanden. Bij voedselbossen zijn de vooruitzichten als het gaat om biodiversiteit juist veelbelovend, verwacht ze. "Doordat de bodem niet jaarlijks wordt verstoord en je gebruikmaakt van de natuurlijke successie." Voor haar promotieonderzoek bij het NIOO kijkt Isabelle daarom niet alleen naar Voedselbos Eemvallei en Voedselbos Schijndel, maar ook naar oudere voedselbossen.

Lees ook het artikel 'Kick-off Topsectorenonderzoek 'Wetenschappelijke Bodemvorming onder de Voedselbosbouw'

Meer weten over...

Het Topsectorenonderzoek

Op de website van Wageningen university kun je meer lezen over de wetenschappelijke bodemvorming onder de voedselbosbouw

Ga naar...